Nhận định, soi kèo Sydney FC vs Melbourne City, 13h00 ngày 29/3: Khó tin cửa trên

Tại AI Day 2023, Công ty VinAI đã lần đầu tiên chính thức công bố dự án nghiên cứu mã nguồn mở về mô hình ngôn ngữ lớn cho riêng tiếng Việt là “PhởGPT”. Mục tiêu của dự án là phát triển các mô hình tương tự như ChatGPT cho tiếng Việt và văn hoá người Việt.

PhởGPT có khả năng hiểu và viết văn phong tiếng Việt một cách vượt bậc so với các công nghệ về ngôn ngữ thế hệ trước. Mô hình cũng được huấn luyện từ đầu với tập dữ liệu tiếng Việt, không phụ thuộc vào bất cứ một mô hình nào khác của thế giới, đảm bảo việc làm chủ công nghệ lõi tiên tiến cho Việt Nam.

“PhởGPT” là một dự án mã nguồn mở, song hành cùng trào lưu các mô hình ngôn ngữ lớn với mã nguồn mở của thế giới như Llama của Meta hay Mistral được phát triển để cạnh tranh với ChatGPT của OpenAI.

Theo các chuyên gia, so sánh phiên bản PhởGPT-7B5-Instruct và ChatGPT mã nguồn đóng (GPT-3.5-turbo) và các mô hình mã nguồn mở khác cho thấy, PhởGPT đứng thứ hai chỉ sau ChatGPT trong hầu hết các mục đánh giá. Đội ngũ phát triển đang tiếp tục cải tiến mô hình và sẽ mở rộng dự án cho các ngôn ngữ khác, đặc biệt là các ngôn ngữ trong khu vực Đông Nam Á.

Tiến sĩ Bùi Hải Hưng, Tổng Giám đốc VinAI cho biết, PhởGPT được công ty phát triển từ đầu, độc lập với hầu hết tất cả mô hình khác trên thế giới, với mô hình mã nguồn mở, tất cả cộng đồng tại Việt Nam đều có thể sử dụng được và có thể tiếp tục cải thiện nó tốt hơn. 

Và một trong những mục tiêu mã nguồn mở là đặt ra nền tảng để mọi người không phải tốn công làm lại việc này, đồng thời các đơn vị có thể phát triển mô hình ngôn ngữ lớn PhởGPT lên thêm nữa, bởi chỉ với một mình VinAI thì không thể xử lý hết được tất cả các ứng dụng. Đồng thời, việc này sẽ giúp có một cộng đồng mã nguồn mở chất lượng cho mô hình ngôn ngữ lớn tiếng Việt, tạo ra một hiệu ứng rất tốt để nhiều công ty khác nhau có thể tham gia và ứng dụng vào một mảng nào đấy. 

Cũng theo Tiến sĩ Bùi Hải Hưng, các mô hình ngôn ngữ lớn AI đòi hỏi rất lớn về năng lực cũng như nền tảng tính toán lớn và rất tốn kém về chi phí. Một trong những mục tiêu mà VinAI đang làm là tối ưu hoá những mô hình ngôn ngữ lớn như thế này, để tạo ra những mô hình có độ chính xác và nhỏ gọn hơn, có thể chạy được trên các nền tảng tính toán cũng nhỏ hơn, giúp giảm giá thành. Đây là một trong những trọng tâm, hướng quan trọng của VinAI và vấn đề này không chỉ ở Việt Nam mà toàn thế giới đang gặp phải, nhất là các nước Đông Nam Á. 

Người Việt có thể tự hào khi thế giới có công nghệ như ChatGPT thì Việt Nam ngay lập tức cũng có công nghệ tương tự do chính mình phát triển, ở một vị thế mà hoàn toàn có thể hiểu công nghệ này như thế nào và tự phát triển công nghệ cho riêng mình. Trong thời gian qua, việc phát triển công nghệ AI ở Việt Nam là rất nhanh, theo kịp thế giới và về mô hình ngôn ngữ lớn nước ta đứng đầu Đông Nam Á, khi mô hình ngôn ngữ lớn mã nguồn mở của VinAI xuất hiện đầu tiên, sau đó mới là Singapore.

Bên cạnh đó, việc VinAI nghiên cứu và phát triển, công bố PhởGPT, sẽ đặt những nền móng đầu tiên cho sự phát triển các mô hình ngôn ngữ tiếng Việt hiệu suất cao, làm cơ sở để phát triển các ứng dụng thực tế, hiệu quả, phù hợp với chiến lược phát triển AI đến năm 2030 của Chính phủ. Trong thời gian tới, công ty sẽ có kế hoạch nghiên cứu và phát triển ứng dụng dành cho người dùng cá nhân và các gói giải pháp hỗ trợ chuyên sâu dành cho doanh nghiệp bằng ngôn ngữ tiếng Việt trong các lĩnh vực như Y tế, Giáo dục…

Tiến sĩ Bùi Hải Hưng cho biết thêm, vì là mã nguồn mở nên VinAI không giới hạn về tính thương mại, tất cả các bên đều có thể sử dụng PhởGPT để phát triển các ứng dụng cho riêng mình, kể cả phục vụ mục đích thương mại. Đây như là một platform mà VinAI cung cấp cho cộng đồng đang phát triển các ứng dụng liên quan đến công nghệ AI ở trong nước. 

Dưới đây là 5 cách ChatGPT đã thay đổi thế giới sau một năm ra mắt.

An toàn AI

ChatGPT buộc các chính phủ trên khắp thế giới phải làm quen với ý tưởng AI đặt ra những thách thức đáng kể - không chỉ là thách thức kinh tế, mà còn cả những thách thức xã hội và sự tồn tại.

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã đưa Mỹ đi đầu trong các quy định về AI với sắc lệnh hành pháp thiết lập các tiêu chuẩn mới về an toàn và bảo mật AI.

Sắc lệnh muốn cải thiện công bằng và quyền công dân, đồng thời thúc đẩy sự đổi mới và cạnh tranh cũng như vị thế lãnh đạo của Mỹ trong lĩnh vực AI.

Ngay sau đó, Vương quốc Anh đã tổ chức Hội nghị thượng đỉnh an toàn AI liên chính phủ đầu tiên tại Bletchley Park. Liên minh châu Âu (EU) phải vật lộn để điều chỉnh Đạo luật AI với các mối đe dọa tiềm ẩn do các mô hình như ChatGPT gây ra.

Nhìn chung, các nước đều đang hướng tiền bạc, thời gian và sự chú ý vào việc giải quyết vấn đề này trong khi 5 năm trước, nó hiếm khi xuất hiện trong tâm trí mọi người.

Bảo đảm việc làm

Trước khi ChatGPT ra đời, dường như giới “cổ cồn xanh” mới lo sợ robot. Tuy nhiên, ChatGPT và các công cụ AI tạo sinh khác đã thay đổi mọi thứ.

Giới “cổ cồn trắng” như nhà thiết kế đồ họa, luật sư… giờ đây cũng bắt đầu lo lắng cho công việc của họ. Một nghiên cứu gần đây về thị trường việc làm trực tuyến cho thấy thu nhập cho các công việc viết lách và biên tập đã giảm hơn 10% kể từ khi ChatGPT ra mắt. 

Việc AI có hủy diệt nhiều việc làm hay không còn là điều chưa chắc chắn. Dù vậy, một điều rõ ràng là AI sẽ tạo ra đột phá lớn trong cách chúng ta làm việc.

Cái chết của bài luận

Ngành giáo dục phản ứng tương đối thù địch với ChatGPT khi nhiều trường học và tổ chức ban hành lệnh cấm sử dụng chatbot. Nếu ChatGPT có thể viết bài luận, điều gì sẽ xảy ra với bài tập về nhà?

Học sinh được yêu cầu viết bài luận vì nó đòi hỏi kỹ năng nghiên cứu, cải thiện kỹ năng giao tiếp, tư duy phản biện và kiến thức về lĩnh vực.

Bất kể ChatGPT cung cấp điều gì, những kỹ năng này vẫn sẽ cần thiết, ngay cả khi chúng ta dành ít thời gian hơn để phát triển chúng.

Không chỉ học sinh gian lận với AI. Đầu năm nay, một thẩm phán Mỹ đã phạt hai luật sư và một công ty luật 5.000 USD vì dùng ChatGPT viết hồ sơ tòa án, bao gồm các trích dẫn pháp lý bịa đặt.

Vấn đề sẽ ngày một chồng chất. Giáo dục là một lĩnh vực mà AI có nhiều thứ để cung cấp. Ví dụ, các mô hình ngôn ngữ lớn như ChatGPT có thể được tinh chỉnh thành các gia sư xuất sắc.

Các hệ thống dạy kèm thông minh có thể kiên nhẫn vô hạn khi tạo ra các câu hỏi ôn tập chính xác.

Hỗn loạn bản quyền

Các tác giả trên khắp thế giới bày tỏ phẫn nộ khi phát hiện ra nhiều mô hình ngôn ngữ lớn như ChatGPT được đào tạo trên hàng trăm nghìn cuốn sách, được tải xuống từ web mà không có sự đồng ý của họ.

Lý do các mô hình AI có thể trò chuyện trôi chảy về mọi thứ là vì chúng được đào tạo dựa trên những cuốn sách về mọi chủ đề. Nhiều vụ kiện tập thể đang diễn ra ở Mỹ để xác định xem đây có phải là vi phạm luật bản quyền hay không.

Người dùng ChatGPT thậm chí đã chỉ ra những trường hợp mà trong đó chatbot tạo ra toàn bộ đoạn văn bản lấy từ sách có bản quyền.

Thông tin sai sự thật và xuyên tạc

Trong ngắn hạn, một thách thức khiến nhiều người lo lắng nhất là việc sử dụng các công cụ AI như ChatGPT để tạo ra thông tin sai lệch và tin xuyên tạc.

Mối lo ngại này không dừng ở văn bản mà còn cả âm thanh, video deepfake không thể phân biệt với bản gốc. Một ngân hàng đã bị cướp do giọng nói nhân bản AI tạo ra.

Các cuộc bầu cử hiện có vẻ bị đe dọa vì video deepfake. Các nhà bình luận cho rằng nội dung giả mạo như vậy có thể có tác động đáng kể đến kết quả bầu cử.

Theo tờ The Economist, hơn 4 tỷ cử tri sẽ đi bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử khác nhau vào năm 2024. Điều gì xảy ra trong các cuộc bầu cử khi chúng ta kết hợp phạm vi tiếp cận của phương tiện truyền thông xã hội với sức mạnh và sự thuyết phục của nội dung giả mạo do AI tạo ra?

Liệu nó có giải phóng một làn sóng thông tin sai lệch và xuyên tạc vào các nền dân chủ của chúng ta?

(Theo The Conversation)

Mỹ điều tiêm kích đến Vịnh Ba Tư, sẵn sàng khai hỏa

Mỹ - Iran đấu khẩu kịch liệt

Lý do cắn đứt lưỡi chồng của bà bầu 8 tháng

Mọi chuyện bắt đầu khi một phụ nữ sống tại thành phố Brisbane, bang Queensland tên là Neti Moffitt yêu cầu mở một cuộc điều tra về nguyên nhân khiến quả cam mới bổ bỗng dưng đổi màu.

Ảnh: Neti Moffitt

Theo Moffitt, quả cam đã chuyển sang màu tím ngay sau khi cậu con trai 2 tuổi của cô ăn được vài miếng.

"Nó giống như ai đó đổ cả lọ mực lên vậy và tôi đảm bảo mình không làm điều đó", Moffitt nói với ABC News. "Ý nghĩ đầu tiên hiện lên trong đầu tôi là hy vọng nó không ảnh hưởng gì tới con tôi. Rất may, thằng bé vẫn ổn".

Ảnh: Neti Moffitt

Stewart Carswell, người phụ trách về dược phẩm thuộc cơ quan Y tế Queensland cho biết các nhà khoa học đã tiến hành hàng loạt cuộc thử nghiệm để xác định nguyên nhân khiến quả cam đổi màu.

Sau đó, họ phát hiện ra rằng hiện tượng này chỉ là phản ứng giữa chất anthocyanin trong quả cam với các hạt sắt nano của một con dao mới.

Ảnh: Neti Moffitt

Chính quyền Queensland cũng cam kết với gia đình rằng quả cam không gây hại cho sức khỏe.

Sầm Hoa

Ảnh hài hước về diện mạo "già" đến ngỡ ngàng của trẻ sơ sinh

Những bức ảnh do chính các bậc phụ huynh chụp đã cho thấy cái nhìn hài hước về diện mạo "già đến ngỡ ngàng" của con họ lúc mới chào đời.    

Theo Dương, đặc trưng của các trường Liberal Arts là tập trung vào sự phát triển tư duy, kỹ năng của học sinh, hướng tới đào tạo linh hoạt và khuyến khích các môn liên ngành, thay vì đi sâu vào ngành nghề nào đó. Thông thường sau năm thứ nhất hoặc thứ hai, sinh viên sẽ có một định hướng ngành học rõ ràng (major). 
 
“Việc tiếp cận đa dạng các khía cạnh giáo dục, môn học và lĩnh vực giúp em mở rộng thế giới quan, khám phá bản thân, từ đó định hướng ngành nghề và chọn chuyên ngành phù hợp. Ban đầu em lựa chọn Truyền thông vì thấy mình có thế mạnh ở giao tiếp. Thế nhưng sau hơn một năm theo đuổi ngành học này, được tiếp cận và tìm hiểu thông tin về các lĩnh vực khác, em nhận thấy Truyền thông chưa phải là hướng đi phù hợp. Mục tiêu sau đại học của em là cố gắng kiếm được việc làm ở Mỹ để trau dồi kiến thức, kỹ năng và tài chính trước khi tính thêm những bước xa hơn. Do đó, em quyết định chuyển sang ngành Tài chính”.

Ở Juniata College, Dương được 2 giáo sư hỗ trợ trong suốt quá trình học, trong đó một cố vấn (General advisor) phụ trách giúp đỡ các công việc chung như xây dựng thời khóa biểu, tìm lớp phù hợp với chương trình giảng dạy,… người còn lại là cố vấn học thuật (Academic Advisor), trợ giúp sinh viên về kiến thức chuyên môn và trong quá trình tìm kiếm cơ hội thực tập. Giống với nhiều du học sinh Việt Nam khác, thời gian đầu, Dương cũng gặp khó khăn trong quá trình thích nghi với môi trường học tập mới. Nhờ chủ động tham gia hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ trên trường, Dương làm quen với nhiều người bạn có cùng chung sở thích, đam mê, đồng thời mở ra cho em nhiều cơ hội.

“Ngay từ năm nhất đại học, em đã tham gia buổi tuyển chọn và may mắn trở thành thành viên của dàn hợp xướng Juniata College Concert Choir – JC3 – nơi em được làm quen, học hỏi từ nhiều “tiền bối". Chính những mối quan hệ đó đã mở ra cánh cửa cho em tìm đến và ứng tuyển thành công chương trình Internship khá danh giá trong trường. Mỗi năm chương trình này chỉ chấp thuận và gửi 3 học sinh đến Washington D.C để thực tập cho một kỳ học” - Dương chia sẻ.
 
Vì thế, Dương cho rằng, với sinh viên dự định theo học ở các trường thuộc khối Liberal Arts, việc xây dựng mối quan hệ với bạn bè, thầy cô, cựu sinh viên trong quá trình học vô cùng quan trọng. Mọi người nên tích cực tham gia các hoạt động trên trường, tìm kiếm sự giúp đỡ từ giáo sư, bạn bè và không ngần ngại chia sẻ mục tiêu, dự định của bản thân với những người có khả năng giúp đỡ mình.
  
Tìm việc trên đất Mỹ

Dù từng tham gia đầy đủ các hội chợ việc làm, tự tìm cơ hội và ứng tuyển sau khi tốt nghiệp, nhưng cơ duyên đến với công việc hiện tại lại xuất phát từ sự hỗ trợ của một người quen ở Việt Nam. Theo Dương, kể cả có một nền tảng và một sự chuẩn bị tốt nhưng tìm việc ở một thị trường lao động cạnh tranh như Mỹ không hề đơn giản, nhất là khi các sinh viên quốc tế như em thường ưu tiên tìm doanh nghiệp có khả năng tài trợ thị thực diện H1B (chương trình visa tạm trú tại Mỹ theo diện lao động chuyên môn). 

9X nhận định, khó khăn nhất chính là việc làm sao để CV của mình có thể gửi đến đúng người cần nhìn thấy nó. Dương đã rà soát tất cả các liên lạc để tìm kiếm sự trợ giúp, bất kể từ các trang mạng xã hội như LinkedIn, Facebook cho tới các mối quan hệ cá nhân. Cuối cùng, một người bạn ở Việt Nam chính là người đã hỗ trợ và giới thiệu Dương tới công ty hiện tại. 

Môi trường làm việc ở Mỹ luôn có sự phân minh rõ ràng giữa thời gian làm và giải trí. Khối lượng và tính chất công việc của một chuyên viên Quản trị rủi ro IT như Dương khá áp lực. Bù lại, văn hoá doanh nghiệp và chế độ đãi ngộ xứng đáng là những yếu tố để Dương cân bằng mọi thứ và luôn hết mình cho công việc. Không chỉ vậy, Dương cho rằng, cơ hội thăng tiến và phát triển bản thân vẫn luôn rộng mở cho tất cả nhân viên ở mọi cấp bậc, do đó nắm bắt thành công cơ hội hay không còn tùy thuộc vào năng lực của mỗi người.
 
“Với trải nghiệm của cá nhân em, Networking chính là chìa khóa dẫn tới thành công. Dù học ở nước ngoài hay trong nước, các bạn hãy cố gắng rèn luyện kỹ năng này và chú trọng xây dựng các mối quan hệ ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Người thành công sẽ không thụ động chờ cơ hội tới, và bạn sẽ không biết được một ai đó bất kì sẽ giúp bạn mở ra cánh cửa thành công” -  Dương nói. 

Ngọc Nguyễn

Ảnh: NVVC